Siła, odwaga, solidarność… Czym jest upełnomocnienie?

Czym jest zjawisko empowermentu (z ang.)?  Czy ma swój odpowiednik w języku polskim? Czy jest skuteczną metodą w przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz innej przemocy ze względu na płeć? Jak poprzez odpowiednią edukację kobiety mogą u/odzyskać podmiotowość/sprawczość/wolność? Kim są czytautorki i czytautorzy? O tym wszystkim możecie przeczytać w publikacji wydanej przez Fundację Autonomia.

Siła, odwaga, solidarność to pierwsza tego rodzaju publikacja, która odnosi się się kompleksowo do upełnomocnienia, czyli u/odzyskania podmiotowości/sprawczości/wolności/kontroli i mocy przez jednostki i grupy kobiet. Upełnomocnienie jest strategią w walce z przemocą kobiet, dziewczynek oraz inną przemocą ze względu na płeć.

Siła, odwaga i solidarność – to trzy komponenty składające się na model, który znajduje się w podręczniku i zmierza do upełnomocnienia kobiet i dziewcząt. Model, który jest wynikiem doświadczeń, refleksji i kompetencji zdobywanych w toku działalności Fundacji Autonomia, której celem jest powstrzymanie przemocy ze względu na płeć.

Agata Teutsch, która jest pomysłodawczynią oraz redaktorką merytoryczną publikacji, pisze, że upełnomocnienie ma największą siłę, kiedy jest procesem oddolnym, jednak osoby marginalizowane/ dyskryminowane często są  zależne od organizacji i instytucji. Przez to nie mogą w szybkim czasie stać się autonomiczne, samowystarczalne i nie mogą o sobie same decydować. Jednak jeżeli proces dążenia do upełnomocnienia się rozpocznie, nie można go zatrzymać (przez jego spiralny charakter). Potrzebna jest do tego duża solidarność wśród osób wykluczonych i dyskryminowanych. Muszą one poczuć w sobie wspólnotę i jedność celu.

Struktura publikacji.

Publikacja podzielona jest na trzy części:

1. W pierwszym rozdziale znajdują się informacje dotyczące problematyki przemocy wobec kobiet i dziewczynek i innej przemocy ze względu na płeć.
2. W rozdziale drugim znajdziemy informacje dotyczące upełnomocnienia. Ten rozdział, podobnie jak cała publikacja, został podzielony na trzy części:
   º koncepcja i strategia upełnomocnienia,
   º metody, które mogą być wykorzystywane samodzielnie lub jako element szerszych projektów zorientowanych na upełnomocnienie,
   º opisy kilku projektów dotyczących przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet i/lub dziewczynek, opartych na strategii upełnomocnienia, które zostały zrealizowane w Polsce.
3. Trzeci rozdział jest poświęcony włączaniu perspektywy antydyskryminacyjnej, w tym perspektywy płci społeczno-kulturowej do programów przeciwdziałania przemocy w placówkach edukacyjnych.

Na marginesach znajdziecie specjalne miejsca, w których możecie zapisywać refleksje dotyczące opisywanych treści.
Dodatkowo w publikacji znajdziemy dużo merytorycznych informacji dotyczących WenDo¹ – jednej z praktycznych metod upełnomocnienia.
Jednym z elementów, który bardzo cenię sobie w tej książce jest ogólnopolska baza trenerek WenDo. Znajdują się w niej kontakty, informacje z jakiego województwa są trenerki oraz w  jakich organizacjach i instytucjach pracują.

Podręcznik kończą informacje o polecanych publikacjach w języku polskim, biogramy trenerek i autorek, informacje o projektach, w ramach, których wydana jest publikacja oraz informacje o organizacjach realizujących projekt.
Do podręcznika dołączone zostały również karteczki oraz zakładka, na której znajdziecie pytania do (krytycznej) refleksji. Znajdują się na niej również informacje, w jaki sposób można wesprzeć fundację.

Jako osoba zajmująca się edukacją antydyskryminacyjną oraz uczestniczka warsztatów WenDo, polecam publikację osobom, organizacjom i instytucjom, które podejmują działania na rzecz walki z przemocą wobec kobiet, dziewcząt oraz inną przemocą ze względu na płeć. Moim zdaniem jest to kompleksowa i ogromna baza merytorycznej wiedzy, która wprowadzona w życie (oczywiście w odpowiedni i umiejętny sposób:)) może przynieść wiele korzyści w przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet, dziewcząt oraz innej przemocy ze względu na płeć.
Dodatkowo zachęcam do wsparcia finansowego Fundacji Autonomia, która przez cały rok działa, mobilizuje, wzmacnia odwagę i bezpieczeństwo ponad 10 tysięcy dziewcząt i chłopców, kobiet i mężczyzn. Osoby te uczą się jak skutecznie zapobiegać konfliktom, przeciwstawiać się przemocy i współpracować. Korzystają z bezpłatnych zajęć, uczestniczą w projekcjach filmów edukacyjnych, wyjazdach, angażują się w kampanie społeczne.

Jeżeli jesteście zainteresowane/ zainteresowani otrzymaniem publikacji, wystarczy wypełnić FORMULARZ.

Publikacja powstała w ramach projektu, którego realizacja była możliwa dzięki zaangażowaniu członkiń zespołu z Autonomii: Magdzie Koronie, Oli Migalskiej, Adze Molińskiej, Zofii Noworól, osobom  z organizacji partnerskich: Alinie Kuli i Annie Chęć z Fundacji Pozytywnych Zmian, Katarzynie Żeglickiej i Izabeli Grzesik ze Stowarzyszenia Strefa Wenus z Milo, Annie Lipowskiej – Teutsch z Towarzystwa Interwencji Kryzysowej, a także  Katarzynie Sekutowicz, Agnieszce Zarzyckiej i współtrenerkom Akademii Treningu WenDo – Ewie Rutkowskiej i Katarzynie Starowicz.

Podręcznik został opracowany i wydany w ramach projektów fundacji Autonomia: „Perspektywa antydyskryminacyjna w programach przeciw przemocy”, „Zatrzymać przemoc – kompleksowy system wsparcia i oddziaływań terapeutycznych dla osób doświadczających przemocy ze względu na płeć” oraz „ZERo przemocy – Zaangażowanie, Edukacja, Rzecznictwo przeciwko przemocy ze względu na płeć” finansowanych ze środków: Funduszy EOG w ramach programu Obywatele dla Demokracji, Funduszu Małych Grantów dla Programu PL14 „Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie i przemocy ze względu na płeć” w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009-2014, Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz z dotacji Network of East-West Women z Nowego Jorku.

Ilustracje do książki wykonała Marta Zabłocka.

Publikacji matronują i patronują:
Rzecznik Praw Obywatelskich, feministyczne pismo Zadra, pismo Instytutu Psychologii Zdrowia „Niebieska Linia”, Codziennik Feministyczny, portal ngo.pl, TOK FM Pierwsze Radio Informacyjne.

Informacje dotyczące zaangażowanych osób oraz funduszy, w ramach których został wydany podręcznik, zaczerpnęłam ze strony Fundacji Autonomia.

¹ WenDo powstało w Kanadzie we wczesnych latach 70., w okresie, w którym kobiety zaczęły otwarcie mówić o przemocy – przede wszystkim fizycznej i seksualnej, której sprawcami są mężczyźni i chłopcy, czasem obcy ale dużo częściej znani kobietom i dziewczynkom (członkowie rodziny, partnerzy). Dzięki perspektywie feministycznej przemoc wobec kobiet została wtedy dostrzeżona przez pryzmat różnic w posiadanej władzy (także symbolicznej, decyzyjnej, ekonomicznej) między mężczyznami a kobietami. 
[…]Zajęcia są prowadzone przez kobiety (wykwalifikowane trenerki), a uczestniczkami są dziewczęta, kobiety, a czasem również osoby, które mają doświadczenie socjalizacji do roli kobiety[…]
[…]Program warsztatu opierał się na technikach obrony fizycznej, jednak szybko został wzbogacony o ćwiczenia z ciałem i głosem, z asertywności, budowaniu poczucia własnej wartości i siły psychicznej, skutecznych metod komunikowania się, formułowania i wyrażania własnych interesów, opinii i zdania[…]
Tamże, s. 86-87.